PROUST & KRAKEN: Μετά τα μεσάνυχτα της Daphne du Maurier

Μετάφραση: Γωγώ Αρβανίτη
Σελ. 128
Εκδόσεις Μελάνι

«Μην κοιτάξεις», είπε ο Τζον στη γυναίκα του, «αλλά δυο τραπέζια πιο πέρα κάθονται δύο γεροντοκόρες που προσπαθούν να με υπνωτίσουν».

Στην εναρκτήρια σκηνή βλέπουμε ένα χαρούμενο ζευγάρι, τον Τζον και τη Λόρα, οι οποίοι βρίσκονται για διακοπές στη Βενετία. Λίγα τραπέζια πιο πέρα κάθονται δύο γριές αδερφές, που η μία μάλιστα είναι τυφλή. Ο Τζον και η Λόρα, πίνοντας κιάντι, με εύθυμη διάθεση, επιδίδονται σε ένα όργιο σεναρίων σχετικά με το τί κάνουν στη ζωή τους οι δίδυμες γεροντοκόρες, «…σεσημασμένοι κακοποιοί που περιοδεύουν στα θέρετρα της Ευρώπης αλλάζοντας φύλο σε κάθε σταθμό. Δίδυμες αδερφές εδώ στο Τορτσέλο. Δίδυμοι αδερφοί αύριο στη Βενετία, ή μπορεί κι απόψε, σεργιανίζοντας αγκαζέ πάνω κάτω στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου. Απλώς αλλάζουν ρούχα και περούκες. Κλέφτες κοσμημάτων ή δολοφόνοι;…».

© Peggychoucair

Η εικόνα του ζευγαριού που περνάει καλά στις διακοπές του κόβεται απότομα λίγες αράδες πιο κάτω, όταν μαθαίνουμε ότι βρίσκονται εκεί για να ξεφύγουν από τη θλίψη που τους προκάλεσε ο θάνατος της μικρής τους κόρης, της Κριστίν, από μηνιγγίτιδα. Αμέσως μετά οι δύο γριές λένε στο ζευγάρι ότι «βλέπουν» τη νεκρή τους κόρη ανάμεσά τους, η οποία, μάλιστα, προειδοποιεί τον πατέρα της Τζον ότι κινδυνεύει θανάσιμα και ότι θα πρέπει άμεσα να φύγουν από τη Βενετία. Ο Τζον δεν τις πιστεύει, ενώ η Λόρα θέλει να πιστέψει ότι το κοριτσάκι τους βρίσκεται δίπλα τους. Προσπαθώντας να αφήσουν πίσω τους την ανατριχιαστική ενόραση της τυφλής γριάς για τον Τζον και με το μυαλό τους στη νεκρή τους κόρη συνεχίζουν τις διακοπές τους, αλλά ο Τζον βλέπει συνεχώς στα σοκάκια ένα κοριτσάκι (σαν την κόρη του) με κόκκινο παλτουδάκι να τρέχει να ξεφύγει από κάποιον. Μέσα σ’ όλα αυτά προσθέστε και έναν serial killer, σκοτεινά υγρά σοκάκια-λαβύρινθοι και μπορείτε να πάρετε μία ιδέα για το τί θα διαβάσετε!

Διαβάζοντας την αριστουργηματική νουβέλα της Daphne du Maurier και καθώς η ιστορία εξελίσσεται και η κάθε σελίδα γεμίζει από την υγρασία και την ομίχλη της Γαληνοτάτης, νιώθεις ότι κάτι παραμονεύει στη γωνία, κάτι απροσδιόριστο επαπειλείται. Όλα αυτά αποδίδονται με γλώσσα απλή και στρωτή, χωρίς φιοριτούρες, που τελικά αποδεικνύεται ιδανική για να εισχωρήσει με απόλυτη αληθοφάνεια το μεταφυσικό και ο τρόμος, γιατί η απίστευτα ατμοσφαιρική νουβέλα της du Maurier είναι στην πραγματικότητα και πρωτίστως μία μεταφυσική ιστορία τρόμου, ένα μυστήριο όπου πρωταγωνιστούν φαντάσματα, χρησμοί, ενοράσεις και δευτερευόντως ένα ψυχολογικό θρίλερ. Και πού αλλού μπορούν όλα τα παραπάνω άψογα να τοποθετηθούν και να γίνουν ακόμα πιο απειλητικά και σκοτεινά; Μα φυσικά στη Βενετία.

© xuuxuu

«Η ελαφριά βραδινή υγρασία, τόσο ευχάριστη όταν έκαναν τη βόλτα τους νωρίτερα, είχε πυκνώσει σε ψιλή βροχή. Οι τουρίστες που σεργιάνιζαν πριν είχαν εξαφανιστεί. Μόνος ένας δυο διαβάτες με ανοιχτές ομπρέλες πέρασαν βιαστικά. Αυτή είναι η εικόνα που βλέπουν όσοι κατοικούν εδώ, σκέφτηκε ο Τζον. Αυτή είναι η πραγματική ζωή. Έρημοι δρόμοι τη νύχτα, μαύρα ακίνητα νερά σε στάσιμα κανάλια κάτω από σπίτια με σφαλιστά παραθυρόφυλλα. Τα υπόλοιπα είναι μια λαμπερή βιτρίνα, στημένη για επίδειξη, που αστράφτει μόνο με το φως του ήλιου».

Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ότι η Βενετία είναι και αυτή ηρωίδα του βιβλίου και ότι σε κανένα άλλο μέρος δεν θα μπορούσε να διαδραματίζεται η ιστορία του Τζον και της Λόρα, παρά μόνο στη Βενετία, εκεί όπου το νερό-καθρέφτης, δομικό στοιχείο της πόλης και των ανθρώπων της, δείχνει από την πάνω πλευρά τη ζωή και από την κάτω τον θάνατο, από τη μία το παρόν και από την άλλη το μέλλον, και που όπως διαπιστώνεις φτάνοντας στη συγκλονιστική τελευταία παράγραφο (που είναι από τις συναρπαστικότερες τελευταίες παραγράφους που έχω διαβάσει ποτέ) μόνο εκεί μπορούν η ζωή και ο θάνατος, το παρόν και το μέλλον για μια στιγμή να αλλάξουν θέσεις, να μπουν το ένα στο άλλο και να οδηγήσουν την ιστορία σε μία τέτοια κορύφωση που όμοιά της δεν υπάρχει.

© jayely

Η συγγραφέας

Γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1907 και πέθανε στην Κορνουάλη, όπου και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της. Έγραψε τριάντα τέσσερα βιβλία, δεκαεπτά μυθιστορήματα και πολλά διηγήματα. Η μεγάλη επιτυχία ήρθε με το «Ρεβέκκα» (Καστανιώτης), το οποίο έγινε ταινία από τον Χίτσκοκ, όπως επίσης και η "Η ταβέρνα της Τζαμάικα" (Παπαδόπουλος) και τα «Πουλιά». Το «Μετά τα μεσάνυχτα» έγινε ταινία από τον Νίκολας Ρεγκ με τίτλο «Don’t look now» (όπως είναι ο πρωτότυπος τίτλος της νουβέλας) με πρωταγωνιστές τους Ντόναλντ Σάδερλαντ και την Τζούλι Κρίστι (να το δείτε οπωσδήποτε, αφού είναι από τις ελάχιστες φορές όπου η ταινία επάξια συναγωνίζεται το ίδιο το βιβλίο). Το 1969 τιμήθηκε με τον τίτλο της Λαίδης (DBE, Dame Commander of the Order of the British Empire). Άλλα βιβλία της που κυκλοφορούν στη χώρα μας: To σπίτι της όχθης (Καστανιώτης), Έρχεται κακοκαιρία (Μελάνι), Η παλίρροια του Σεπτέμβρη (Αιγόκερως), Οι μπλε φακοί (Αιγόκερως), Η εξαδέλφη μου Ραχήλ (Παπαδόπουλος), Η ταβέρνα της Τζαμάικα (Παπαδόπουλος), Τα πουλιά. Φίλησέ με πάλι άγνωστε (Αιγόκερως).